Over de taal van
Bathmen (Battem)

De taal van Bathmen: Sallands

Op de streektaalkaart van Nederland ligt Bathmen ligt in het gebied waar een variant van het Nedersaksisch gesproken die Gelders-Overijssels wordt genoemd. In Overijssel noemen we dat meestal Sallands. Verder naar het oosten, in Rijssen en Markelo bijvoorbeeld, wordt Twents-Graafschaps gesproken volgens Jo Daan, die deze kaart in 1968 tekende voor de Atlas van Nederland.

Jo Daan trok de grens tussen het Gelders-Overijssels (oranje) en het Twents-Graafschaps (rood) op basis van het verschil tussen vuur = Ned. vuur ten westen, en veur = Ned. vuur ten oosten. Zij baseerde zich hierbij op de grens die Bezoen in 1948 (in Taal en volk van Twente, p. 194 e.v.) heeft getrokken.

In Bathmen wordt uiteraard vuur gezegd.

De kaart van de verkleinwoordvorming

Bathmen ligt wat de verkleinwoordvorming betreft in een zuid-Overijssels gebied waar zowel verkleinwoorden op –jen als op –ken voorkomen, afhankelijk van de eraan voorafgaande medeklinker. Noordelijker in Salland, bijv. in Raalte, gaan de verkleinwoorden uit op –ien (met umlaut), zoals op onderstaande kaart is weergegeven (de rode stip is Bathmen).

Deze kaart van Kloeke is al heel oud, maar toch is de situatie nog niet veel veranderd. Alleen is de slot-n van de uitgang inmiddels in een groot deel van Salland verdwenen.

De Battemse informanten voor het Woordenboek van Overijssel gaven onder andere de volgende verkleinwoorden op. Ter vergelijking zetten we die uit Raalte ernaast:

Het hele artikel over de taal van Battem lezen? Klik hier.