Over de taal van
Almelo

De taal van Almelo: Twents-Graafschaps

Op de streektaalkaart van Nederland uit de Bosatlas ligt Almelo in het gebied waar een variant van het Nedersaksisch wordt gesproken die Twents-Graafschaps wordt genoemd, dat is het roodgekleurde gebied. Iets meer naar het oosten (in het oranje gebied) wordt Twents gesproken volgens Jo Daan, die deze kaart in 1968 tekende voor de Atlas van Nederland. 

De grens tussen het 'echte' Twents en Twents-Graafschaps werd in 1948 door Bezoen getrokken. Ten noordoosten van de grens zei men toen keark of kearke voor ‘kerk’ (in het ‘echte’ Twents), meer westelijk kaarke of karke. In Almelo is het kark, zo meldt het Woordenboek van Overijssel. In heel Twente, zowel west als oost, werd echter niet steark, maar staark gezegd voor ‘sterk’; Almelo heeft thans stark.

Ie kwam in plaats van doe

Almelo ligt in het gebied waar in de tijd dat G.G. Kloeke zijn artikel 'De taal van Overijssel' schreef (1931), doe als aanspreekvorm gebruikt werd. Doe gebruikt men in Amelo nu niet meer: 'jij' is nu iej geworden:

Wat kiek iej bang!
'Wat kijk jij bang!'

Iej mut neet an dat köske krabben
'Je moet niet aan dat korstje krabben.'

Lees hier het hele artikel over de taal van Almelo.