Over de taal van
Wijhe (Wieje)

De taal van Wijhe: Sallands

Wijhe ligt in het gebied waar een variant van het Nedersaksisch wordt gesproken die Gelders-Overijssels wordt genoemd. In Overijssel noemen we dat meestal Sallands. 

Lange klinkers in èten, göte, kaoken

In een strook langs de IJssel, op het kaartje hieronder het gebied van het Centraal-Sallands genoemd, komen lange klinkers voor in woorden als eten, goot en koken. In Deventer en Wijhe zegt men èten, göte, kaoken. Oostelijker, in Raalte bijvoorbeeld, is het etten, götte, met een korte klinker.

Indelingskaart van het Sallands uit Bloemhoff, H., ‘Klank en vormleer’. In: Handboek Nederaksische taal- en letterkunde. Assen 2008, p. 86

Oostelijke klinkers

Deventer heeft in de woorden breef, greun en book (‘brief’, ‘groen’, ‘boek’) een ‘oostelijke’ klinker. In Wijhe hebben deze woorden resp. ook een ee, eu en oo, althans in het dorp. In het buitengebied wordt in plaats van breef ook brief (met lange ie) gehoord en boek (met een lange oe) in plaats van book. Men zegt in Wijhe en omgeving wel altijd greun, en niet gruun (met lange uu).
In de rest van West-Overijssel wordt vrijwel altijd brief, gruun en boek gehoord, met een klinker die dus ten opzichte van de oudere ee, eu, oo verhoogd is.

Klik hier voor het hele artikel over het Wiejes.